28 juli 2023, Regio - In overleg met de Nederlandse Vissersbond publiceert de redactie van Koole Media Service op vrijdagmorgen al jaren de columns van Johan K. Nooitgedagt (Voorzitter Nederlandse Vissersbond) onder rubriek 'Column' op iGO.nl. Johan: "Op waterreservoirs drijvende zonneparken zouden (..) ongeveer een derde van de wereld van groene stroom kunnen voorzien. Juist in Nederland is er de vraag naar uitbreiding van kombergingen (..) vanwege de verwachte tekorten aan zoetwater in de toekomst. Hier liggen dus kansen...." Lees hieronder de hele column van Nooitgedagt >>

Drijvende zonneparken

Op waterreservoirs drijvende zonneparken zouden volgens een publicatie in ‘Nature Sustainability’ (dit is een maandelijks peer-reviewed wetenschappelijke publicatie waar iedereen een bijdrage aan kan leveren en is opgericht in 2018) ongeveer een derde van de wereld van groene stroom kunnen voorzien. Juist in Nederland is er de vraag naar uitbreiding van kombergingen om meer water vast te houden vanwege de verwachte tekorten aan zoetwater in de toekomst. Hier liggen dus kansen en juist op die locaties liggen de zonneparken niet in het vaarwater. Zo zouden eigenlijk ook alle gebouwen moeten zijn voorzien van zonnepanelen in plaats van op de grond of op het water. Ik schrijf dit omdat er plannen zijn om zonnepanelen ook op het IJsselmeer en Markermeer te plaatsen naast de uitbreiding naar nog grotere windmolens. Is dat nou verstandig gelet op de recreatie, het vaarwater en de horizonvervuiling. We hebben het hier nog steeds over Natura 2000 gebieden. Hoe kan het Rijk hier dan mee instemmen?

Zonnepanelen zijn een goedkope manier om groene stroom op te wekken, maar nemen ook schaarse ruimte in beslag. Een internationale groep wetenschappers heeft daarom gekeken naar de potentie van drijvende zonnepanelen op waterreservoirs (meren, overloopgebieden en stuwmeren). De onderzoekers schrijven dat als wereldwijd 30 % van alle waterreservoirs wordt gebruikt als drijvend zonnepark, meer dan een derde van de huidige elektriciteitsvraag daar zou kunnen worden opgewekt. Bij stuwmeren wordt vaak al elektriciteit opgewekt: door slim zonnestroom en elektriciteit uit waterkracht te combineren, kan een constante toevoer van groene stroom ontstaan. Doordat zonnepanelen er ook nog eens voor zorgen dat water minder snel verdampt, spreken de onderzoekers van elkaar versterkende voordelen. Als bijkomstig voordeel kan men stellen dat de zonnepanelen dan ook gekoeld worden en dat geeft doorgaans een hoger rendement.

De Vereniging Natuurmonumenten is ook terughoudendheid met betrekking tot het aanleggen van drijvende zonneparken en wil graag eerst lege daken en andere plekken met weinig ecologische waarde vol zetten met zonnepanelen. Zij stellen dat de effecten van drijvende zonneparken op ecosystemen onvoldoende duidelijk zijn en wijzen erop dat watervogels meerdere natte locaties gebruiken om ’s nachts uit te rusten. Ook algen en microben in het water kunnen sterk reageren op verduistering van een groot wateroppervlak. Dit kan mogelijk leiden tot een verstoring van de balans in ecosystemen.

Zonnepanelen op het water worden steeds populairder als een alternatieve manier om groene stroom op te wekken. Hoewel dit een aantal voordelen heeft, zijn er ook ecologische nadelen verbonden aan deze technologie. Ten eerste neemt de installatie van zonnepanelen op het water schaarse ruimte in beslag die anders voor andere doeleinden gebruikt zou kunnen worden, zoals voor visserij, recreatie of natuurbehoud. Dit kan een negatieve impact hebben op de biodiversiteit en het ecosysteem van het water. Ten tweede kan de installatie van zonnepanelen op het water de waterkwaliteit beïnvloeden, met name als er sprake is van lekkages of schade aan de panelen. Dit kan leiden tot watervervuiling en schade aan het aquatische leven. Daarnaast kan de installatie van zonnepanelen op het water leiden tot verstoring van het leefgebied van verschillende diersoorten, met name vanwege de geluidsoverlast tijdens de installatie en onderhoud van de panelen. Tot slot kan de installatie van zonnepanelen op het water ook invloed hebben op het esthetische landschap en de visuele impact van het water. Dit kan zorgen voor tegenstand van omwonenden en recreanten die het landschap waardevol vinden. Kortom: er is veel voor nodig om te blijven nadenken en te weten dat vissen geen ander alternatief hebben dan op te groeien in het water. Pas dan kunnen we blijven vissen en ook de mogelijkheid behouden om vis als voedsel te kunnen blijven vangen.

Johan K. Nooitgedagt