11 oktober 2019, Sommelsdijk - Ook op deze vrijdag ligt er een nieuwe column van Lucas Hartong voor u klaar! Lucas is columnist voor iGOnl, die om de week zijn belevingen en gedachten zal verwoorden in een column. Hartong heeft zijn opleidingen afgerond in de journalistiek en theologie en heeft vijf jaar in het Europees Parlement gezeten. De columns van Hartong verschijnen onder de rubriek Overig/Column. Lees hieronder 'Boerenbedrog'.

Boerenbedrog

Begin deze week maakte burgemeester Krikke van Den Haag via haar social media kanaal (!) bekend dat zij aftrad. Het bijltje erbij neergooide. De deur dicht trok. Afijn, u heeft een beeld. Lang ‘zat ze bovenop’ de zaken, tot een immens grote brandstapel aan toe. Het heeft niet mogen baten. Na allerlei bestuurlijke miskleunen liet zij een enorm grote puinhoop achter, aldus de media. Vraag is dan direct: wie heeft zo’n lichtgewicht ooit kunnen benoemen? Dan begin je er toch niet aan, zeker niet als je ook nog eens in je overwegingen meeneemt dat Krikke reeds eerder had laten zien er een puinhoop van te kunnen maken?

Maar deze afgang van een bestuurlijk lichtgewicht verbaast me niks hoor. Zij werd namelijk niet benoemd op basis van geschiktheid voor het ambt, maar op basis van de beruchte vriendjespolitiek en banencarroussel die wij in Nederland helaas kennen. Is iemand mislukt als politicus? Dan schuiven we hem of haar gewoon door naar een leuke bestuurlijke baan als wethouder, burgemeester of bestuurder van weet ik wat voor gesubsidieerde club. De weggebonjourde persoon in kwestie houdt zijn of haar mond over onwelgevallige partijpolitieke zaken en er is weer tijdelijk rust in de tent. Een heel enkele keer gaat het mis en dan staan de kranten er vol van. Afijn, uiteindelijk werd het Johan Remkes van de VVD als interim-burgemeester. Uit gelekte opnames bij Omroep West bleek dat Commissaris Smit van Zuid-Holland Remkes simpelweg had gevraagd. Hij maakte duidelijk dat wat hem betreft ‘de waarnemer die hij op de korrel had de enige juiste persoon was.’ Hij duwde zijn kandidaat nog net niet door de strot van de Haagse raad, maar ‘er moest wel een verdraaid goede reden zijn om de naam niet te accepteren'. Zo gaat dat dus. Belletje, baantje.

U moet weten dat een burgemeester wordt gezocht via een open sollicitatieprocedure. Tot zover niets mis mee. De brieven komen terecht bij de Commissaris van de Koning. Die maakt een ‘selectie’ van de kandidaten en –na een eventueel gesprek- stuurt hij die door naar de vertrouwenscommissie van de gemeenteraad in kwestie. Die bestaat doorgaans uit de fractievoorzitters van de politieke partijen in de raad en soms een wethouder. Al die (on)gekozen politici hebben uiteraard een kleur en u kunt mij niet vertellen dat die kleur even helemaal geen rol speelt bij het benoemen van een nieuwe burgemeester, die nota bene zoveel mogelijk boven de partijen behoort te staan! Bovendien sturen de landelijke politieke partijen hun politieke kandidaten ook in. Gaat u een beetje snappen dat echt boven die partijen staande kandidaten geen schijn van kans maken.

Mocht u serieus kandidaat-burgemeester willen worden dan moet u ofwel al jarenlang lid zijn van een politieke partij ofwel zich aanmelden voor het zogenaamde ‘burgemeestersklasje’ in uw provincie. Dat is een gezelschap mensen dat zich wil laten bekwamen in het bestuursvak. Zo’n klasje wordt samengesteld door de Commissaris en gefinancierd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken, dat elk jaar opnieuw een ‘thema’ vaststelt aan de hand waarvan kandidaten voor dat klasje worden geselecteerd: vrouw, homo, allochtoon, biseksueel, met oranje broek etcetera. De kans dat u er als betrokken burger voor in aanmerking komt is uiterst gering.

Mocht een vertrouwenscommissie het zich overigens in het hoofd halen om een andere kandidaat te selecteren dan de Commissaris goed had gedacht dan is het ook hommeles. Dan wordt gedreigd met een Artikel 12 procedure, waarbij een gemeente onder strikt begrotingstoezicht van de provincie komt. Geloof me, ik kan het weten. Vandaar dat het mij niets verbaast dat Krikke werd benoemd én met schande overladen weer vertrok. Het systeem van benoeming is namelijk zo rot als een mispel. Ik zou zelfs zeggen: het is boerenbedrog.

Lucas Hartong.