Column Johan K. Nooitgedagt

19 mei 2023, Regio - In overleg met de Nederlandse Vissersbond publiceert de redactie van Koole Media Service de columns van Johan K. Nooitgedagt (Voorzitter Nederlandse Vissersbond) onder rubriek 'Column' op iGO.nl. Johan: '...stikstofproblematiek is een complexe kwestie en wordt niet alleen aangekaart door de ecolobby, maar ook door wetenschappers en beleidsmakers. Het gaat om... ' Lees hieronder de hele column van Nooitgedagt >> Column 'Stikstofproblematiek is een complexe kwestie...' In 2019 ging Nederland ‘op slot’ door een uitspraak als gevolg van procedures gevoerd door Johan Vollenbroek, die het stikstofbeleid van de regering aanvocht. Vanaf dat moment moest de visserij in N2000 gebieden ook ingewikkelde stikstofberekeningen tonen. Het nieuwe kabinet Rutte IV nam begin 2022 de vlucht vooruit door 25 miljard euro belastinggeld te reserveren, vooral voor het desnoods gedwongen uitkopen van boeren. Die reageerden met wekenlange trekkeracties. Nu was Nederland pas echt in stikstofcrisis. In het gifgroene boek ‘De stikstoffuik’ (2023) van Arnout Jaspers (1958) fileert de schrijver genadeloos hoe het Nederlandse stikstofprobleem ontstond, waarom Nederland als enige land ter wereld een fulltime ‘stikstofminister’ heeft en hoe de hele ‘crisis’ gebaseerd is op onwetendheid, misbruik van wetenschap en schimmige deals in achterkamertjes. ‘De enkeling die het betahoofd koel hield en vanaf het begin nuchter en kritisch is geweest, is de fysicus en wetenschapsjournalist Arnout Jaspers,’ zegt oud-minister, gepromoveerd bioloog en bijzonder hoogleraar (UvA) Ronald Plasterk. Dat noem ik een behoorlijke staat van dienst. Het onderwerp stikstofproblematiek is een complexe kwestie en wordt niet alleen aangekaart door de ecolobby, maar ook door wetenschappers en beleidsmakers. Het gaat om de overbelasting van stikstofverbindingen in de natuur, die leiden tot aantasting van de biodiversiteit, en ook tot vermeende gezondheidsproblemen bij de mens. Politici hebben de taak om beleid te maken dat het algemeen belang dient, inclusief het behoud van de natuurlijke omgeving. Het is daarom begrijpelijk dat zij de stikstofproblematiek serieus nemen en beleid willen voeren om dit aan te pakken. Het is echter wel belangrijk dat er een evenwicht wordt gevonden tussen economische groei en het behoud van de natuurlijke omgeving. Dit vraagt om een zorgvuldige afweging van belangen en het vinden van oplossingen die zowel duurzaam als economisch verantwoord zijn. Het is niet constructief om politici af te doen als “in de ban van de ecolobby”. Het is belangrijk dat er een open en constructief debat plaatsvindt over de stikstofproblematiek en dat er op basis daarvan weloverwogen beslissingen worden genomen. De politieke aardverschuivingen in de afgelopen periode hebben daar een antwoord op gegeven, maar daarmee is het (zelf gemaakte?) ‘probleem’ nog niet opgelost. AERIUS is (het enige verplichte) rekeninstrument dat wordt gebruikt om de stikstofuitstoot van verschillende bronnen te berekenen en de effecten ervan op de omgeving te evalueren. Het houdt rekening met de uitstoot van stikstofoxiden (NOx) en ammoniak (NH3) door verschillende bronnen, zoals landbouw, verkeer, industrie en dus ook de (kust)visserij. Als we ervan uitgaan dat er in 2030 een halvering van de stikstofuitstoot moet plaatsvinden, zou AERIUS kunnen worden gebruikt om de huidige uitstootniveaus te evalueren en verschillende scenario’s te berekenen om dit doel te bereiken. Door de bronnen van stikstofuitstoot te identificeren en te analyseren, kunnen beleidsmakers maatregelen nemen om de uitstoot te verminderen. De (kust)visserij heeft geen uitstel tot 2030, maar heeft te maken met het jaar 2023. Het verplichten van schonere productiemethoden is voor de (kust)visserij dus met onmiddellijke ingang van toepassing. Ik constateer dat dit feitelijk meten is met twee maten in ons kleine kikkerlandje, maar dat terzijde. 2030 of 2035? Minister van stikstof ‘richt zich op 2025’(!) stond er op 4 april als kop in mijn krant. Hoogst opmerkelijk zegt Ronald Plasterk in zijn voorwoord bij het boek van Jaspers. ‘De budgetten die Nederland via de belasting uitgeeft aan het stikstofbeleid is buitensporig hoog, de schade voor boeren, vissers, woningbouw, consumenten, kortom de hele samenleving is ongekend. Er is nauwelijks kritiek geweest op de kern van het stikstofbeleid van dit kabinet. Het is in de kern krankzinnig beleid, omdat de stikstofuitstoot de afgelopen dertig jaar niet is toegenomen, maar juist met een factor drie is afgenomen en er dus geen reden is voor panische ingrepen. Terwijl de acute noden in andere sectoren van de samenleving immens zijn, worden hier tientallen miljarden euro’s weggegooid’. Hoelang gaat het duren voordat er een enquêtecommissie gaat komen met de vraag: ‘Hoe is het mogelijk geweest om deze bocht te nemen?’. Tot zover gaat het beleid, op het moment van schrijven, nog gewoon door en de rechter heeft tot nu toe meerdere malen getoetst!! -Johan K. Nooitgedagt