Middelharnis - Op D.V. zaterdag 2 december 2017 om 20:00 uur, hoopt organist Paul Kieviet in de Hervormde Kerk te Middelharnis het 66e Bachconcert te geven. Behalve het grote Leeflang-orgel functioneert ook het fraaie Fama en Raadgever-koororgel in het “kleinorgel”-repertoire. Het thema is 'Het Lutherlied als inspiratiebron voor Bach'. Lees hieronder verder.

In het kader van Refo500 (500 jaar Reformatie) een tweede “Lutherconcert”. "Nadat we tijdens het concert op 23 september bewerkingen van Lutherliederen uit allerlei stijlen hebben gehoord, beluisteren we nu hoe Johann Sebastian Bach de liederen van de Reformator op muziek heeft gezet. Als we Bach een beetje kennen, bevroeden we dat hij dat op een meer dan voortreffelijke manier heeft gedaan. Tijdens het concert worden we in deze verwachting niet teleurgesteld…"

Uitgangspunt voor het programma zijn dit keer – aan de vooravond van Advent - de twee klassieke Lutherliederen voor Advent en Kerst: “Nun komm’ der Heiden Heiland” en “Vom himmel hoch da komm’ ich her”.

“Nun komm’ der Heiden Heiland” (“Kom tot ons, de wereld wacht”) is Luthers bewerking in de volkstaal van een oude kerkelijke hymne, Veni redemptor gentium, oorspronkelijk gemaakt door de kerkvader Ambrosius van Milaan. Dit prachtige, Bijbelse lied kreeg van Luther een fraai-vloeiende melodie, die aansluit bij het oorspronkelijke middeleeuws-gregoriaanse karakter. Het lied inspireerde Bach tot een Fughetta (BWV 699), een Orgelbüchleinkoraal (BWV 599) en tot de drie grote Leipziger Choräle (BWV 659, 660, 661). Als inleiding hiertoe hoort u een koraalzetting uit één van de cantates.

“Vom Himmel hoch da komm’ich her” (“Ik ben een engel van de Heer”) is Luthers Kerstlied voor kinderen, vooral geschreven voor zijn eigen kinderen. Prachtig hoe hij op een ongekunstelde manier de geboorte van Christus vertelt. Ook de door hem zelf gemaakte melodie is heel eenvoudig en nog steeds overbekend. Johann Sebastian Bach – zonder twijfel met het lied opgegroeid – componeerde hierover één van zijn meest indrukwekkende orgelwerken: de Canonische Veränderungen über das Weynachtlied Vom Himmel hoch da komm’ ich her” (BWV 769). Eén van zijn laatste orgelwerken (1747), van een uitzonderlijke kwaliteit! Het werk bestaat uit variaties die allemaal op een verschillende manier het lied canonisch bewerken. Daarnaast een Orgelbüchleinkoraal (BWV 606), de Fughetta (BWV 701), een imposante compositie met de melodie in het pedaal (BWV 700), een virtuoze koraalzetting (BWV 738) en u hoort de koorzetting als intro.

Als omlijsting staan twee vrije werken op het programma: aan het begin Preludium en fuga in d (BWV 539), waarbij vooral de fuga – door Bach voor orgel gearrangeerd naar een deel uit een eigen vioolsonate – uitnemend geschikt is voor de intieme klank van het koororgel. Het concert wordt besloten met de Passacaglia en Fuga in c (BWV 582), één van de meest indrukwekkende orgelwerken van de meester. De Passacaglia, een uitbreide variatiereeks op het beroemde basthema – een waaier aan klankkleuren komt langs – mondt uit in de magistrale Fuga, die tot een ongekend hoogtepunt voert.

Paul Kieviet studeerde aan het Rotterdams Conservatorium de hoofdvakken orgel (docerend musicus en uitvoerend musicus) bij Arie J. Keijzer en Bernard Winsemius, kerkmuziek bij Barend Schuurman en theorie der muziek bij Jan Kleinbussink, Peter-Jan Wagemans en Ludwig Otten. Als organist is hij verbonden aan de Hervormde Gemeenten Middelharnis en Sommelsdijk en de Chr. Ger. Kerk te Middelharnis. Hij bouwde een uitgebreide en bloeiende lespraktijk op: vele leerlingen worden opgeleid tot kerkorganist en doen met succes mee aan regionale en nationale concoursen. Aan Muziekgebouw Goeree-Overflakkee geeft hij muziektheorie. In 1985 won Paul Kieviet het Nationaal Orgelconcours in Leiden. Improvisatie studeerde hij bij Arie J. Keijzer en aan de Internationale Zomeracademie te Haarlem bij Klaas Bolt. Paul Kieviet heeft een breed repertoire, en laat zich graag inspireren door de orgelkunst van Johann Sebastian Bach. Binnen afzienbare tijd verschijnen van hem twee nieuwe cd’s rond het Meere-orgel in Sommelsdijk: samenzang en improvisaties onder de titel Vox humana en literatuur onder het motto Van fluit traver tot carillon.

U bent van harte welkom! De toegang is uw gift aan de uitgang.

Door Paul Kieviet.